Historia

Początki stałej działalności Biblioteki w Pińczowie sięgają roku 1947, kiedy to otwarto dwie biblioteki publiczne:

- Powiatową Bibliotekę Publiczną, której celem była organizacja sieci bibliotek publicznych na terenie powiatu pińczowskiego. Jej księgozbiór liczący 7.752 woluminy służył do uzupełniania zbiorów podległych bibliotek. Mieściła się w suterenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej;
- Miejską Bibliotekę Publiczną zwaną Samorządową, w skład której weszły pozostałości zbiorów po Ruchomej Bibliotece Powiatowej Związku Samorządowego oraz zbiory prywatne. Pierwotne zbiory biblioteki to zaledwie 538 książek, zgromadzone w tzw. domu ariańskim przy ul. Batalionów Chłopskich. Pierwszym organizatorem i kierownikiem tej biblioteki była znakomita i ceniona w świecie bibliotekarskim pani Irena Cholewina. Dzięki jej pasji i energii biblioteka w 1948 r. liczyła już 2.430 książek. Biblioteka Miejska obok obsługi czytelników z terenu Pińczowa, pełniła nadzór merytoryczny nad powstałymi w tym samym czasie bibliotekami Miejskimi w Działoszycach i Skalbmierzu.

Biblioteki te żyły własnym życiem aż do 1954 r., kiedy to uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach zostały połączone w jedną bibliotekę publiczną. Biblioteka Miejska posiadała wówczas 5.071 woluminów, a Biblioteka Powiatowa 24 480 i książki te stały się wspólnym majątkiem. W bibliotece zatrudniono 3 osoby, a jej siedzibą stał się dawny lokal Biblioteki Miejskiej. Pierwszym dyrektorem biblioteki została wspomniana już Irena Cholewina z Biblioteki Miejskiej, która sprawowała swój urząd do roku 1968, kiedy to zastąpiła ją Helena Czarnecka. Niedługo później wypożyczalnia biblioteczna została przeniesiona do pomieszczenia w domu prywatnym, które miało 16 m kw. powierzchni. Pracownicy biblioteki wspominali o ciasnocie, trudnych warunkach, braku sprzętów. W tym też okresie nastąpiła rozbudowa sieci bibliotek w powiecie. Powstały biblioteki gromadzkie, które do dzisiaj stanowią sieć filii na terenie Gminy Pińczów. Liczące obecnie po kilkanaście tysięcy książek, mocno zakorzenione w środowiskach wiejskich biblioteki mają swoje siedziby w Bogucicach, Kozubowie, Gackach, Młodzawach, Szarbkowie i Zagości. W chwili obecnej, z przyczyn głównie ekonomicznych, nie utrzymały się dwie filie: w Brześciu i Krzyżanowicach.

Sytuacja Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej poprawiła się w 1962 roku, kiedy to przyznano placówce dość okazałe pomieszczenia o powierzchni 142 m kw. w budynku po urzędzie pocztowym przy ul. 3 Maja 28. Ta poprawa warunków wpłynęła na rozbudowę działów merytorycznych, utworzono czytelnię książek i czasopism, dział dziecięcy oraz wypożyczalnię dla dorosłych z wolnym dostępem do księgozbioru. Założono też katalogi.

W 1975 roku kolejnym dyrektorem biblioteki po Helenie Czarneckiej zostaje mgr Władysław Bech. Zmieniono wówczas nazwę placówki z Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej na Miejską i Gminną Bibliotekę Publiczną. W tym samym roku odbyła się też kolejna przeprowadzka. Tym razem lokal miał już 160 m kw. powierzchni, mieścił się w budynku przy ul. Batalionów Chłopskich. Tutaj udaje się zorganizować wypożyczalnię dla dorosłych i czytelnię. Oddział dla dzieci i część magazynowa książek przechodzi kolejne przeprowadzki. Biblioteka mieściła się w trzech różnych punktach miasta, co nie sprzyjało dobrej pracy i właściwemu udostępnianiu zgromadzonych zbiorów. Dlatego też dyrektor Bech podjął starania o budowę obiektu wyłącznie dla biblioteki w Pińczowie. Starania te były długie, ale konsekwentne i skuteczne, wskutek których na początku lat 80-tych postępuje budowa budynku przy ul. Nowy Świat 3, mającego stanowić wyłączną własność biblioteki.

Latem 1983 roku następuje piąta już, ale ostatnia przeprowadzka. 4 października 1983 r., podczas inauguracji Ogólnopolskiego Roku Działalności Kulturalnej w Pińczowie, dokonano uroczystego otwarcia i przekazania bibliotece nowego obiektu, a także nadania bibliotece imienia Jana Olrycha Szanieckiego. Aktu tego dokonał ówczesny Minister Kultury i Sztuki Kazimierz Żygulski, w obecności władz wojewódzkich i miejscowych, przy licznym udziale bibliotekarzy i działaczy kultury z całego województwa i kraju oraz bardzo licznym udziale mieszkańców Pińczowa.

Pińczowska biblioteka, wybudowana i wyposażona kosztem 40 mln zł, stała się jedną z najnowocześniejszych bibliotek w kraju. Była obiektem godnym pozazdroszczenia przez przybywające do Pińczowa wycieczki bibliotekarzy z całego kraju - wyglądała bowiem imponująco. Około 1500 m kw. powierzchni mieściło w zasadzie 2 biblioteki - publiczną i pedagogiczną. W obiekcie znajdowały się: wypożyczalnia dla dorosłych, gabinet do nauki języków obcych, czytelnia prasy, wypożyczalnia i czytelnia dziecięca, sala odczytowa, magazyny, pomieszczenia biurowe. Już w chwili otwarcia biblioteka posiadała bardzo dobry sprzęt audiowizualny: telewizory, odtwarzacze wideo, kamerę, magnetofony i sprzęt nagłaśniający, projektor filmowy. W późniejszym okresie otwarto pracownię introligatorską, plastyczną, fotograficzną. Zamysłem ówczesnego dyrektora było utworzenie płytoteki z bogatym zbiorem płyt i kaset, którego niestety nie udało się zrealizować. W 1990 r. biblioteka otrzymała pierwszy komputer. Przybywa książek (ok. 50 tys. woluminów), wzrasta liczba gromadzonych czasopism oraz liczba korzystających z usług biblioteki.

W 1991 roku biblioteka stała się komunalną instytucją kulturalną i przeszła na własność gminy Pińczów. Pociągnęło to za sobą zmiany w systemie finansowania biblioteki. W tym samym roku niespodziewanie umiera dyrektor Władysław Bech. Nowym dyrektorem placówki zostaje mgr Krzysztof Słonina, dotychczas pracownik Czytelni Czasopism.

W tym okresie biblioteka stanowi prężną instytucję kultury, z dobrze zgromadzonym księgozbiorem, przygotowanym do udostępniania, oferującą różnorodne formy pracy i kształtującą w dużej mierze intelektualne oblicze nie tylko Pińczowa, ale i regionu. Z pińczowskiej biblioteki i jej siedmiu filii na terenie gminy korzysta rocznie niemal 5 tys. czytelników, co stanowi o zasięgu czytelnictwa przekraczającym 22%.

31 grudnia 2000 r. dochodzi do połączenia dwóch instytucji: Domu Kultury i Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej, na bazie których utworzono Pińczowskie Samorządowe Centrum Kultury (na mocy uchwały Rady Miasta). Biblioteka traci osobowość prawną, staje się Działem Bibliotecznym włączonym w struktury Centrum. Dyrektorem PSCK zostaje wyłoniona w drodze konkursu Bożena Szymczyk (była pracownica biblioteki), a Krzysztof Słonina pełni funkcję kierownika biblioteki. W roku 2002 wygrywa on wybory na wójta gminy Kije i odchodzi ze stanowiska, kierownikiem biblioteki zostaje Jolanta Opoka.


Źródło:

Bitner Aneta: Działalność Biblioteki Publicznej dla Dzieci i Młodzieży na przykładzie Biblioteki Publiczne w Pińczowie, Kielce 2000 [praca dyplomowa]
Szafirska-Madej Wiesława: Działalność oświatowo-pedagogiczna Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej w Pińczowie w latach 1992-1998, Kielce 1999 [praca dyplomowa]